نگاهی به تفسیر ادبی عرفانی قرآن مجید  ( 986   (                                                                                

ســوره 16 : نحـــل ( مـکّــی ـ 128 آیه دارد ـ جزء  چهــاردهم ـ صفحه 267 )

(  قسمــت ســــی و چهارم   )

نـدایِ حـقّ

 ( جزء چهارد هــم صفحــه 281آیه 125 ) 

بسم الله الرحمن الرحیم 

ادْعُ إِلِى سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ

إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ

   تفسیـــر لفظـــی:

با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنان به [شیوه‏اى] که نیکوتر است

مجادله نماى ، در حقیقت پروردگار تو به [حال] کسى که از راه او منحرف شده داناتر

و او به [حال] راه‏یافتگان [نیز] داناتر است

  تفسیـــر ادبی و عرفانی : [بخش دوم]

... إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ ...

                                     عالمیـــــــــان دو گروهنــــــد :

قومی درآمده و دل و جـــان خود را در مجمـــر معــرفت ،

عُـــــــودوار بر آتش محبــت نهــــــــاده  و سوختـــه ،

ایشاننـــد که نــــــدای حــــــقّ نیوشیـــــدنـــد ،

و دعوت رسول را به جــان و دل پذیرفتند ،

و به وفای عهـد روز (بلی) باز آمدند ،

                        گروهی دیگـــــر از درگاه ازل ،

طُغــرای قهـــر بر جانشان کشیدند ،

و داغِ مهجـــــــوری بر ایشان نهـــــادند ،

تا دل های خود را بارگاه شیطان ساختنـــد ،

نه نــدای حــقّ به گوش و دل ایشان رسیــــده ،

و نه اجابت دعوت پیغمبـــر(ص) را ســـزاوار بودند ،

این است که خداوند می فرماید :

من از حــــال هر دو گروه آگاهم ،

و هرکس را آن چه ســزاوار بود دادم ،

گـــــوهـــــر نهـــــاد عارفــــــان می بینم ،

طینــت صفـــــات منـکـــــــــران می دانـــــم ،

فــــــردا هرکس را به ســـــزای خودش رسانم ،

و به محـــــل و منـــــــــزل خودش فـــــــــرود آورم !

من آن خــداونــدم که بی دستــور و بی یـــــار ،

تـــوانــــــا بر هــــــــــر کار بیش از آن کار ،

مرا نه چیزی دور ، و نه کاری دشوار .

دریــای عشق

افسانه جهــــان ، دل دیـــــوانـه ی من است

در شمع عشق سوخته ، پروانه ی من است

گیسوى یــــــــار ، دام دل عاشقــــان اوست

 خــال ســـیاه پشت لبش دانـه ی من است

غوغاى عـــــــاشقان ، رخ غمّـــاز دلبــــــران

راز و نیــــازها همـه در خانـه ی مناست

کوى نکـوى میکده ، باب صفـــــاى عشق

طاق و رواق روى تو کاشانه ی من است

فـریاد رعـــــــد ، ناله ی دل ‏سوز جان من

 دریاى عشق قطره مستانه ی من است

تــــــا شد به زلف یـــــار سرشــــانه آشنــــا

مسجود قدسیان همگى شانه ی من است

( دیوان امام خمینی [ره] ص58 )

گر ز چاهِ جاه ، خواهی تا برآیی مــــردوار

چنگ در زنجیـــرِ گوهـــردارِ عنبـــردار زن !

گــر شبانــــــان به سر کوى تــــو آیند و رونــد

خرّم آن دم که مرا شغـــــــل ، شبـــانى باشد